Συνέντευξη ΥΠΕΞ, κ. Π. Μολυβιάτη στην εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" (18/04/04)
Δεν πιστεύω στις "τελευταίες ευκαιρίες"
Ο Υπ. Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης μιλάει στην "Καθημερινή" για το δημοψήφισμα στην Κύπρο και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Τις προοπτικές που διανοίγονται μετά την πιθανολογούμενη απόρριψη του Σχεδίου Ανάν στο δημοψήφισμα της 24ης Δεκεμβρίου, από τους Ελληνοκυπρίους, αλλά και την τυπική ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου, αναπτύσσει ο υπουργός Εξωτερικών κ. Πέτρος Μολυβιάτης σε συνέντευξή του στην "Κ", επιβεβαιώνοντας την πρόθεση της κυβερνήσεως του κ. Κ Καραμανλή να εργασθεί για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Από την άποψη αυτή είναι σημαντικό το γεγονός ότι την προσεχή εβδομάδα αρχίζει εκ νέου ο διάλογος Αθηνών-Άγκυρας για το θέμα της υφαλοκρηπίδος του Αιγαίου, όπως επισημαίνει ο υπουργός Εξωτερικών.
Αναφερόμενος στην "επόμενη ημέρα", ο κ. Μολυβιάτης θεωρεί απίθανη την αναγνώριση του "κράτους" που δημιούργησε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρξει μια πιο υποστηρικτική μεταχείριση των Τουρκοκυπρίων από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, δεν θεωρεί ότι υπάρχουν "τελευταίες ευκαιρίες" στη ζωή και προβλέπει επανέναρξη -αν και όχι άμεση- των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού, μην αποκλείοντας ότι μπορεί να γίνουν στο πλαίσιο της Ε.Ε. Ο κ. Μολυβιάτης τονίζει, τέλος, ότι με τη θέση που διατύπωσε ο κ. Καραμανλής για το δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου στην Κύπρο "πέτυχε να τετραγωνίσει τον κύκλο" και δεν αναμένει αρνητικές για τη χώρα επιπτώσεις, προερχόμενες είτε από τις ΗΠΑ είτε από την Ε.Ε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Κύριε υπουργέ, το "όχι" των Ελληνοκυπρίων στο δημοψήφισμα του επομένου Σαββάτου θα πρέπει πλέον να θεωρείται δεδομένο και μία εβδομάδα αργότερα η Κυπριακή Δημοκρατία εντάσσεται και τυπικώς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαΐου. Τι σκηνικό δημιουργούν αυτές οι δύο σημαντικές εξελίξεις;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Νομίζω ότι η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας σταθμός στην ιστορία του νησιού, είναι μια μεταβολή στρατηγικού ορίζοντος της Κύπρου. Γι' αυτήν την επιτυχία, την εθνική επιτυχία της ένταξης της Κύπρου στην Ευρώπη έχουμε συνεργαστεί και εργαστεί με όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας.
Ξεκίνησε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, επετεύχθη επί κυβερνήσεων Σημίτη και πρέπει να αναγνωρίσουμε στην κυβέρνηση Σημίτη την τιμή που της ανήκει γι' αυτό το επίτευγμα, αλλά δεν είναι η μόνη που το πέτυχε. Κυρίως η τιμή ανήκει στον κυπριακό λαό και την ηγεσία του, οι οποίοι κατόρθωσαν μέσα σε πολύ λίγα χρόνια από τη φτωχότερη χώρα που ήταν το 1960 η Κύπρος σε όλη την περιοχή, να καταστήσουν το νησί τους αντάξιο να μπει στο κλαμπ των πλουσιοτέρων χωρών του κόσμου.
Επομένως, εδώ έχουμε μια πολύ μεγάλη εθνική επιτυχία. Βέβαια είναι γνωστό ότι και σε περίπτωση του "όχι", στην περίπτωση δηλαδή μη εξευρέσεως λύσεως του κυπριακού προβλήματος, εντάσσεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία. Με τη διαφορά, ότι αναστέλλεται η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήμα. Λέει συγκεκριμένα η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα ανασταλεί η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στο τμήμα εκείνο που δεν είναι υπό τον έλεγχο της κυπριακής κυβερνήσεως.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Με βάση αυτό το δεδομένο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι πιθανότητες ευρω-διχοτομήσεως είναι εξαιρετικά περιορισμένες, αν όχι ανύπαρκτες;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Εδώ έχω έναν δισταγμό να σας αναλύσω λεπτομερώς το θέμα, διότι μπορεί να θεωρηθεί ότι ενθαρρύνεται η μία ή η άλλα τάση ως προς το δημοψήφισμα. Δηλαδή αν πει κανείς ότι είναι ελάχιστες οι δυσμενείς επιπτώσεις του "όχι", είναι σαν να ενθαρρύνει το "όχι". Δεν νομίζω ότι είναι δικό μου καθήκον να τοποθετηθώ. Μπορώ όμως να σας παραθέσω ορισμένα πραγματικά περιστατικά, χωρίς να μπαίνω σε μια κριτική αξιολόγηση των συνεπειών του "ναι" ή του "όχι". Θα ήθελα να διευκρινίσω το σημείο αυτό.
Θα συμφωνήσω με την ερώτησή σας ότι εφόσον θεωρηθεί πως και το βόρειο τμήμα της Κύπρου, τυπικά τουλάχιστον, άσχετα αν δεν εφαρμόζεται το κοινοτικό κεκτημένο προσωρινά σε αυτό, είναι έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι τόσο εύκολο να αναγνωρισθεί ως ξεχωριστό κράτος. Κατ' αρχήν αποκλείεται να το αναγνωρίσουν οι 25 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η στάση προς τους Τουρκοκυπρίους
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Κάτι όμως λέγεται για Αζερμπαϊτζάν και κάποιες άλλες χώρες.
Κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Άφησε κάποιο υπαινιγμό νομίζω και ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Πολιτειών σε αυτό το θέμα. Δεν ξέρω πώς το βλέπουν εκείνοι και πώς θα ρυθμίσουν τις σχέσεις τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση πλέον τα κράτη τα οποία θα αναγνωρίσουν ενδεχομένως ως κράτος ανεξάρτητο το βόρειο τμήμα της Κύπρου, αλλά νομίζω ότι θα είναι κάπως δύσκολο, θα υπάρχει κάποιο πρόβλημα στις σχέσεις τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο κ. Κόλιν Πάουελ, υποσχέθηκε βοήθεια στους Τουρκοκυπρίους. Μπορείτε να αποκρυπτoγραφήσετε την τοποθέτησή του; Τι εννοεί με τη λέξη βοήθεια;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Θα ήμουν ο τελευταίος που θα ήθελα να ερμηνεύσω τις δηλώσεις του κ. Πάουελ, νομίζω όμως ότι το μήνυμα που εκπέμπεται γενικώς και από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ότι στην περίπτωση του "όχι" θα θελήσουν να έχουν μια ειδική αντιμετώπιση των Τουρκοκυπρίων, δηλαδή να τους ενισχύσουν τουλάχιστον οικονομικά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Αναφέρεσθε στην πιθανότητα άρσεως του εμπάργκο;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Αν θέλετε να το κωδικοποιήσετε έτσι, αλλά νομίζω ότι υπάρχει μια γενική τάση ότι σε περίπτωση του "όχι" θα υπάρξει μια άλλη μεταχείριση των Τουρκοκυπρίων, πιο υποστηρικτική.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Ταυτόχρονα όμως και η Κυπριακή Δημοκρατία είχε αρχίσει ένα πρόγραμμα ενίσχυσης των Τουρκοκυπρίων...
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Μα νομίζω ότι υπάρχει πράγματι αυτή η διάθεση και η πρόθεση από την ελληνοκυπριακή πλευρά, να υπάρξει μια στενότερη προσέγγιση με τους Τουρκοκυπρίους. Είδατε ότι υπήρξε και επικοινωνία με την άρση των απαγορευτικών μέτρων. Υπάρχει πράγματι μια αυξανόμενη τάση από ελληνοκυπριακής πλευράς, προσεγγίσεως και ενισχύσεως οικονομικής των Τουρκοκυπρίων.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Εάν αυτή ενισχυθεί περαιτέρω, μπορεί να μειωθεί η επίπτωση αμέσου οικονομικής βοήθειας ξένων χωρών προς τους Τουρκοκυπρίους;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Το πρόβλημα δεν είναι αυτό καθ' εαυτό η οικονομική στήριξη και η ενίσχυση των Τουρκοκυπρίων, αλλά είναι η μεθόδευση διά της οποίας θα χορηγηθεί αυτή η οικονομική ενίσχυση και το θέμα το οποίο ίσως ανακύπτει είναι ότι θα παρακαμφθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και η όποια ενίσχυση πιθανόν να δίδεται απ' ευθείας προς τους Τουρκοκυπρίους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Έχει ακουστεί, και ενδεχομένως δεν στερείται βάσεως, ότι το διεθνές ενδιαφέρον θα καταπέσει στην περίπτωση κατά την οποία είναι αρνητική η τοποθέτηση του κυπριακού λαού στο δημοψήφισμα. Πιστεύετε ότι υπάρχει μια τέτοια περίπτωση ή ότι μετά την 1η Μαΐου θα αυξηθεί το ενδιαφέρον, δεδομένου ότι η Τουρκία θα πρέπει αλλιώς να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Προσωπικά δεν θα ήθελα να πιστεύω στις τελευταίες ευκαιρίες. Η ζωή συνεχίζεται, η ζωή προσφέρει πάντοτε δυνατότητες και ευκαιρίες. Νομίζω λοιπόν ότι όχι αμέσως, βέβαια, την επομένη του ενδεχόμενου της απορρίψεως του Σχεδίου Ανάν, αλλά στη ροή των πραγμάτων, θα ανακύψει πάλι η ανάγκη να αντιμετωπισθεί η λύση του κυπριακού προβλήματος, διότι η λύση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου θα διευκολύνει όλους, και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη και την ίδια την Τουρκία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Έχετε την εντύπωση ότι αυτή η αναβίωση του διαλόγου θα γίνει πάλι στη βάση του Σχεδίου Ανάν;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Αυτό δεν μπορώ να το προβλέψω, είναι αδύνατο να το προβλέψει κανείς, διότι δεν ξέρω ποιες συνθήκες θα δημιουργηθούν ακριβώς μετά και αν η συνέχιση της προσπάθειας θα είναι πάλι πάνω στη βάση του Σχεδίου Ανάν ή σε κάποιο άλλο πλαίσιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Μπορεί να γίνει δηλαδή μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Πιθανόν, δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα.
Οι διεθνείς πιέσεις δεν είχαν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Τις τελευταίες ημέρες διατυπώθηκαν και άλλα σενάρια, όπως το ενδεχόμενο επιδεινώσεως των σχέσεων της Ελλάδος με τις ΗΠΑ εξ αφορμής ενός πιθανού "όχι" από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Θεωρείτε ότι είναι βάσιμες ανησυχίες της μορφής αυτής;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Θεωρώ ότι απάντηση σε αυτό το θέμα έδωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του State Department, ο οποίος αντιμετώπισε θετικά τη στάση που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση πάνω στο θέμα του δημοψηφίσματος και, αν μου επιτρέπετε και μία παρέκβαση εδώ, νομίζω ότι με τη θέση που πήρε η ελληνική κυβέρνηση στο Σχέδιο Ανάν περίπου επέτυχε να τετραγωνίσει τον κύκλο, και αντιλαμβάνεστε τι εννοώ...
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Διατυπώθηκαν εκτιμήσεις πως μία αρνητική έκβαση στο δημοψήφισμα θα δημιουργούσε δυσχέρειες στη σχέση της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε διάφορα οικονομικά προγράμματα, στην αγροτική πολιτική κ.λπ., Θεωρείτε πιθανή μια τέτοια εξέλιξη;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Όχι, ιδίως μετά τη θέση που πήραμε. Γι' αυτό δεν είναι τυχαίο αυτό που σας είπα, ότι τετραγωνίσαμε τον κύκλο. Το εννοώ απολύτως. Δηλαδή όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη θέση που πήρε η ελληνική κυβέρνηση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Πιστεύετε ότι όλες αυτές οι πολύ έντονες πιέσεις ή το πολύ έντονο ενδιαφέρον το οποίο εκδηλώνεται από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία κυρίως, επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τους Κυπρίους ψηφοφόρους;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Αυτό είναι ένα πολύ καλό ερώτημα. Αν λάβει κανείς υπ' όψιν του τις δημοσκοπήσεις, μάλλον δεν είχαν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Από βδομάδα, νέος ελληνοτουρκικός γύρος διαπραγματεύσεων
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Στην τοποθέτησή του την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός φρόντισε να αποσυνδέσει το Κυπριακό από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πιστεύετε ότι αντίστοιχη θα είναι και η στάση της Άγκυρας σε αυτό το θέμα;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Θίγετε μια πολύ σημαντική πτυχή της εξωτερικής μας πολιτικής. Πάγια θέση της κυβέρνησης, και ως αντιπολίτευση και τώρα, είναι ότι η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα αποβεί προς το συμφέρον και των δύο λαών και του ελληνικού και του τουρκικού, αλλά και προς το συμφέρον της ειρήνης και της σταθερότητας σε ολόκληρη την περιοχή. Στρατηγική και πάλι επιδίωξή μας είναι η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Μπορώ να σας δώσω και μια είδηση σχετικά με αυτό: την προσεχή εβδομάδα, όπως είναι φυσικό κατά τη γνώμη μου, θα επαναληφθούν οι ελληνοτουρκικές διερευνητικές επαφές, με τον κ. Σκοπελίτη από ελληνικής πλευράς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Με τον ίδιο διαπραγματευτή δηλαδή...
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Με τον ίδιο διαπραγματευτή. Ο κ. Σκοπελίτης θα μεταβεί στην Άγκυρα την προσεχή εβδομάδα και θα επαναρχίσουν οι διερευνητικές επαφές που έχουν ως αντικείμενο την οροθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Οι συνομιλίες αυτές ήταν ένα πολύ μεγάλο μυστήριο για μας τους δημοσιογράφους. Οι 25 και πλέον γύροι συνομιλιών αφορούσαν μόνο την υφαλοκρηπίδα;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Η συζήτηση αφορά πράγματι την οροθέτηση της υφαλοκρηπίδας, με τη διαφορά ότι με την εξέλιξη και του δικαίου της θαλάσσης αλλά και της τεχνολογίας και των συνθηκών γενικότερα, αυτή καθ' εαυτή η οροθέτηση της υφαλοκρηπίδας εμπλέκει και άλλα θέματα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ : Υπάρχει και από την πλευρά της Άγκυρας η ίδια διάθεση αποσυνδέσεως των ελληνοτουρκικών σχέσεων από το Κυπριακό;
κ. ΜΟΛΥΒΙΑΤΗΣ : Έχω την εντύπωση ότι η ίδια διάθεση υπάρχει και από τουρκικής πλευράς, τουλάχιστον με τη σημερινή κυβέρνηση Ερντογάν. Ο πρωθυπουργός κ. Καραμανλής και ο κ. Ερντογάν έχουν συναντηθεί αρκετές φορές, έχουν συνομιλήσει εκτενώς για τα θέματα που αφορούν τις σχέσεις των δύο χωρών και έχουν εκφράσει και οι δύο την ειλικρινή τους επιθυμία για μια κοινή προσπάθεια βελτιώσεως και ενισχύσεως των διμερών μας σχέσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου